8/6/07

Mungiako BHI-ko proiektua

Mungiako BHI-n aurrera eramandako proiektu baten berri eman nahi dizuet. Kultura eta hizkuntza aniztasun dakarkigun erronkari aurre egiteko planteamendua da, hezkuntza aldaketa aldarrikatu eta arrazakeria eta gizarte bazterketa gainditzea ditu helburutzat. Institutu honek eskualdeko institutu publiko bakarra da, heHeziketa eskaintza zabala du: DBH, DBHO, zikloak, SAT eta garraioa eta jantokia ere baditu. 800 ikasle inguru daude eta 101 irakasle. "Etorkinen integrazioa gelan, Mungiako Bigarren Hezkuntzako Institutua"-ko priektuaren egilea Luis Mª Landaluze Zarandona da.

Ikasle etorkinen ohiko epez kanpoko eskolatzea

2005-2006 ikasturtean ikasle etorkinak onartzeko indarpena zegoen araudia beheko hau da. EAEko Haur, Lehen eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako
ikastetxe guztiek kontuan hartu behar dituzten irizpideak dira. Eskola batzordeak jarraitu behar dituzten arauak eta bete behar diren imprimaki ereduak azaltzen ditu ere. Informazioa honako orrialdean aurkitu dezakezu:
http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-5473/eu/contenidos/informacion/dif8/eu_2083/adjuntos/Argibideak_2005_06.pdf

Munduko jolasak


Hona hemen mundu guztiko jolas ezberdinen orrialde bat, bertan, jolasen bidez diskriminazioaren aurka lan egitea proposatzen da. Proiektu honen helburuak interkulturalitatearen baloreak sustatzea, dibertzitateari errespetua izatea, eta gazteen arteko diskriminazio aurka lan egiten dira. Demokrazian bizi izateak kultura, sexu, etnien eta erlijioen ezberdintasunak defendatzen suposatzen du, baina guzti honek ez du zihurtatzen herritarrek asimilatzen eta errespetatzen dutenik. Diskriminazioa eta arrazekeria gure gizartean agerian dago eta horren aurka lan egin behar da eskoletan ere. Hori lortzeko izugarri baliogarriak dira jolasak. Orrialde honetan kultura ezberdineko jolasak aurki ditzakezu eta diskriminazioaren aurka lan egiteko dinamika ezberdinak. http:\\www.joves.org\jocs.html

Benetako kanpo zorra

Europa mendebalak inmigrazioarekiko duen jarrera bere faltsukeriaren adierazle da. Etorkinen sarrera galerazten saitzen da, kontuan izan gabe jatorriko herrialdetan pairatzen duten txirotasunetik ihes egiten datozela, eta haien pobreziaren arrazoi bat gu geu gara. Urteetan egindako explotazio basatiaren ondorio zuzena da, haien lehengaiak ustiatzen, haien baliabide naturalak gozatzen, eta haien agintariekin ordainezinak diren mailegoak sinatzen ditugu. Mailego hauek sortzen duten kanpoko zorra itotzen dituzte herrialde hauek, ondorioz bizi kalitatea hobetzeko asmoz inmigrazio korronteak sortzen dugu. Amerikan egindako espoliazioa eta herrialde garatuek eskatzen duten kanpoko zorraren ordainketa salatzeko asmoz, Guaipuro cuauhtemoc-ek argitaratutako gutuna irakurtzea gomendagarria da erabat.

Amerikako konkista

Kontinente Amerikarra konkistatzean egindako gehiegikerien sailkapen bat egingo dut. Irakurtzerakoan, bakoitzak pentsatu dezala ia Europarrek ez diegun zerbait sor.
- Sistema politikoak eta indioen herrien erakundeak desagertarazi zituzten.
- Subirotasun guztia galdu zuten.
- Bertako hizkuntzak desagertu ziren, Europearrek beraienak inposatuz.
- Beraien artelan guztiak suntzitu zituzten (testuak, erlijioak, tenpluak, monumentuak...).
- Europearrak bertako kulturengaitik izugarrizko mesprezua adierazi zituzten.
- Esklabutza; nahiz eta bertako jende batzuek esklabutza jasan konkistatu aurretik,konkistatu eta gero herrialde guztietan inposatu zen barbareria hau. Horretarako Afrikan 60 miloi pertsona inguru bahitu zituzten eta horietatik 10 miloi heldu ziren Ameriketara esklabu bezela lan egiten.
- "Mundu Berriko" kultura batzuk mantendu arren beste asko desagertu ziren, gaizotasunaren ondorioz eta abarren ondorioz. Europearrek ez zituzten izurrite horiek ezagutzen eta ondorioz erremediorik ere ez.
- Europa eta Ameriketaren artean, konkistak itsas merkataritzarako bide asko zabaldu zituen, horren ondorioz milaka portu sortu ziren kontinentean. Bertatik garraiatzen ziren gauzak urrea, zilarra eta elikagaiak eta esklabuak ziren gehienbat.

6/6/07

Hizkuntzari arreta berezia

Euskal herrian bi hizkuntza ofizial daude, eta horregaitik hezkuntza elebiduna da. Baina hizkuntza menperatzaile bat dagoela argi dago, gaztelania.
Euskal hezkuntzaren helburuetariko bat hauxe da: derigorrezko irakaskuntza amaitzean, ikasle guztiak bizitzan moldatzeko eta ikasketak bi hizkuntzetan egiteko gai izatea.
Euskal gizartean integratu nahi dutenentzat, bi hizkuntzak ikastea eskubidea izateaz gainera beharrezkoa da, gizarteko kide izateko eta hala sentitzeko, eta gizartean nahiz lan munduan integratzeko aukerak gehitzeko. Horregaitik D eta B ereduen eskaintzak guztiontzat irekia egon behar du.
Orain dela gutxi arte, ikasle etorkinek A ereduan matrikulatzen ziren, horrela errezagoa zela uste zutelako eta hobeto inmtegratuko zirelako. Baina egoera aldatzen do aeta gehiengo, eta gaur egun gehiengo bat B eta D ereduetan matrikulatzen dira, Euskal Herriko egoera ulertzen hasi bait dira..
Ikastetxeak hizkuntzak ikasteko baliabideak eskeini behar dizkio( kasu batzutan hau ez da gertatzen, irakasleek hizkuntza ez bait dute menperatzen). Lehendabizi, eskolatutako ereduko oinarrizko hizkuntza ikastea bermatu beharko da, eta gero beste hizkuntza ikasten hasiko da.

Curriculum interkulturala

Curriculum interkulturalaren helburu nagusia, ikasleei, ikuspuntu sozial eta kultural ezberdinatik errealitatea ulertzen laguntzea da, mundua perpestiba horretatik ulertzearaztea eta bere kulturaren eta besteen kulturaren hausnarketa egitaraztea.
Curriculum interkulturalaren adibide batzuk hauxek dira:
- Musikan, munduko musikekin eta instrumentuekin lan egitea.
- Eskulanetan, arte agerpen mota ezberdinen proiektuekin aritzea.
- Heziketa fisikoan, kultura ezberdinen jokuen aktibitateak jorratzea.
- Kultura ezberdinen ipuinak lantzea Lenguaiako klasean.
- Etnomatematikak: ikuspegi sozial eta kulturalak kontuan hartzen duen matematikako heziketa. Kultura guztietan agertzen diren sei nukleotan oinarrituta: Zenbatzea, orientatzea, neurtzea, disenaitzea, jolastea eta azaltzea.
- eta abar.

Integraziorako musika iharduerak

Hona hemen aurten, 3. mailako musikako klaseetan, landu dugun unitate didakto baten iharduera batzuk. Unitatea etorkinen integrazioarekin lotura zuzen dauka, Orozkoko eskola bateko haur etorkinak integratzeko eta bertakoak kultura ezagutarazteko egin dugu.

BRASIL ETA SAHARAKO ENTZUNALDIAK
Brasileko entzunaldiak jarriko ditugu hasiera batean (boleroak eta lambada) eta umeek dantzatuko dute mugimendu libreekin, hau da, gorputz adierazpena landuko dute. Gero Saharako beste entzunaldi batzuk jarriko ditugu eta haurrei abesti hauek kantatzeko aukera eskainiko dizkiegu lortutako fitxa batzuei jarraituz. Era berean aurrekoan bezala mugimendu librea landuko dute.
Azkenengoz kontzeptu edo musika desberdinak barneratu dituzten ziurtatzeko berriro ere hasierako entzunaldia jarriko dugu, galdetuz nongoa den gogoratzen duten.

EUSKAL HERRIKO DANTZA ETA ABESTIA:
Jarduera honetan Euskal Herriko folklorea landuko dugu Txulalai dantza irakatziz. Honetarako irakasleak haurrak borobilean bildu eta bere hasiko da dantzan adibide gisa.
Nola dantzatzen da?
Denak korroan jartzen dira eta musika hasten denean saltoka hasten dira korruaren alde batera eta bestera mugituz. Ondoren gelditu eta eskumako hanka aurreratzen dute borobil erdira, musika erreimoa aldatzen denean ipurdika hasten dira alde batera eta bestera. Pausu hauek errepikatu egiten dira abestian zehar. Gainera dantza hau jaialdian aurkeztuko dutenez egunero entzaiatuko dugu klase bakoitzeko azkeneko 10 minutuak.
Honekin batera euskal abesti bat irakatziko diegu “Ikusi mendizaleak”

Egoeraren diagnostikoa



Ikasle etorkinen bilakaera.

Datu hauek Eusko Jaurlaritzako web orrialdetik hartuta daude. Informazio hau 2003.an publikatuta dago, horrek esan nahi datu zaharrak direla eguneratu gabekoak. Baina gaur egungo egoerari buruz ideia orokor bat egiteko balio izango digu.

EAE ko biztanle etorkinen eskolatuak ugalduz joan dira azken urteotan. 2001 ikasturtean, guztira %40,3 gehitu ziren ikasle etorkinak; 2001-2002an,%40,2, eta 2002-2003an, %43,82 aurreko urtekoan aldean. Eta gainara, kontutan izan behar da ehuneko horiek etengabe aldatuz doazela, egunetik egunera gero eta ikasle etorkin gehiago ari dira sartzen gure hezkuntza sisteman.

2003an ikasturtean , aurrekoarekin konparatuta hona emen zenbat ikasle gehiago egon ziren: Lanbide Heziketan %88,10, Haur Hezkuntzan %60,74, Lehen Hezkuntzan %41,67, DBHn 34,52, eta Batxilergoan %27,05.

Datu hauek ikusita hazkundea gorantz joango da datozen urteetan, portzentai hauek baino handiagoak lortuz. 2007 gaudela kontutan hartuz baieztapen hau zihurtatzeko gai gara. Igoera izugarria dela esan dezakegu eta kontutan hartzekoa.

Ikasleen egoera eta banaketa.

Lurraldeka eta eskola sareka ere desberdin banatzen dira ikasle etorkinak. EAEko ikasle etorkinen erdia baino gehiago (% 51) Bizkaian eskolatzen da, %27 Gipuzkoan eta Araban %22.Sare publikoak ikasle etorkinen %75 eskolatzen du (guztizko kopuruaren bi heren). Lurraldeka begiratzen badugu, Araban dago desorekarik handiena: %83 sare publikoan eta %17 itunpekoan. Bizkaian desoreka hori txikiagoa da: %78 sare publikoan, eta %22 itunpekoan; eta Gipuzkuan, berraz, oreko handiagoa dago: %64,5 sare publikoan, eta %35,5 itunpekoan.

Inmigrazioa eta arrazekeria

Inmigrazioak jasan behar duen arazoen artean arrazekeria da garrantzitsuenetarikoa, gaur egungo arrazekeria hedatuena, kulturen arteko diferentzian oinarritzen delarik. "Arrazekeria Postmodernoa" deritzoguna (Racismo: No gracias. Ni moderno ni postmoderno. Flecha R. Gomez. 1995), ez du bere arrazaren nagusitasunean sinisten baizik eta bere kulturaren nagusitasunean, arrazekeriaren kontrakotzat emoten du bere burua baina aldi berean inmigrazioaren kontrako jarrerak hartzen ditu euren etniak edo kulturak gurearekiko gutxiago direlakoan.
Arrazekeria eragozteko eskoletan, giro interkulturala, Curriculum interkulturala eta berdintasunean lana errazten duen metodologia bideratu behar ditu. Eskolako organizazioa egoera integratzaileak bultzatu behar ditu eta ikasle guztien eskubideak eta eginbeharrak argitzen dituzten neurriak artu.
Kultura ezberdintsunak tratu txarrak sor ditzake ikasleen artean (bullying), baina kasu hauei aurre egiteko, ezarritako protokoloa normala baliogarria izan daiteke. Irakasleek berehala artu behar dute parte, ez dira umeen jolasak modulez onartu behar eta are gutxiago umeen eskuetan irtenbidea utzi.

Eskolako erronkak inmigrazioaren aurrean

Bizi garen kultura aniztasun honetan, eskolak aurre egin behar duen erronka nagusiena, "eskola guettoa"-ak ekiditzea da. Honetarako, familien aukerak errespetatu behar dira eta aldi berean ikasle lokalak mantentzen saiatu.
Eskola hizkuntza edo hizkuntzak garrantzi handia dute integrazio prozesuan, beraz eskolak, ikasleen mailara aproposak diren metodologiak habian jarri behar ditu, honekin batera, egitasmoak eta ebaluaketak epe luzera eginez.
Bestaldetik, kurtsoan zehar berandu hasten diren ikasleei erantzuna eman behar zaie, hau lortzeko ezinbetsekoa da malgutasunarekin jokatzea, indibidualki aztertutako formakuntza plana ezarriz, beti ere segregazioa sortu gabe. Alde honetan, izugarri lagungarri litzateke beste hezkuntza serbitzuekin batera egitasmo bateratuak garatzea.
Bukatzeko, curriculum interkultural bat habian jartzea eta honekin batera bestelako neurriak hartzea:
- Harrera egiteko egitasmoak martxan jarri, familiei informazioa emonez eta partea hartzea bultzatuz.
- Gatazken aurrean elkarrizketako jarrera hartu.
- ...

Inmigrazioa eta hizkuntza

Inmigrazioaren lehengo joera, A ereduan matrikulatzearena da hain zuzen ere, baina apurka apurka aldatzen ari da, euskarari gero eta garrantzi handiago emoten dietelarik. Hala eta guztiz ere, integrazio maila hobetzeko, euskeraz eta erderaz hezita izatea komenigarria izan leike, beti ere ikaslearen adina eta ingurua kontuan harturik. Hizkuntza berri bat ikastea prozesu luzea da, beraz edozein motatako diskriminazio edo baztertze neurriak ekiditu behar dira hizkuntz arazoak direla eta.
Dena dela, hizkuntza berriak ikasteari buruzko okerreko ideia bat argitu behar da, umeek ez dute beste adineko pertsonak baino erreztasun gehiago hizkuntzak ikasteko, idea hau oso hedatua dago baina gaur egun jakin badakigu umeek komunikatzeko behar izan handiago dutela baina nerabeak eta gazteak dira arinago ikasten dutenak (Myths and Misconceptions about Second Language Learning. Mclaughin, B. 1992). Bestaldetik, eskolako hizkuntza ez da ama hizkuntza bezala ikasten, argi dago eskolan ez direla emoten etxean dituzten baldintzak berdinak baina emaitza onak lortu daitezke programa egokia jarraitu ezkero. Hizkuntza ikasteko bost eta bederatzi urteko epea behar izaten da, emaitza berdinak lortu dezake umea bat, edo adin gehiagoko pertsona bat (ahozkeran izan daiteke ezberdintasuna nabarmena).
Hizkuntza lantzen hasteko gomendio batzuk:
- Hitz egiteko behar izana bultzatzea.
- Gelan giro atsegina lortu.
- Hizkuntza eta aftektibitatea lotu.
- Ikasleak ulertzen saitzea egiazko komunikazioa lortzeko.
- Hizkuntza, arlo eta ekintza ezberdinetan lantzea.
- komunikazioa hobetzeko, galdera egokiak egin eta erantzun egokiak emon.
- Ahozkoa bultzatzearren, ez dutugu zuzenketekin ikasleak nekatu behar.
- ...

Etorkinen ama hizkuntzarekiko jarrerari buruz, egindako hainbat ikasketek, bere erabilera bultzatzea (ahozkoan batez ere) era bat positiboa dela esaten dute, Ama hizkuntza, beste hizkuntza batzuk ikasteko bidea bait da.
Bukatzeko, hizkuntz errefortzua behar izatekotan, kontuan izan behar dugu, ikaslean lortu nahi dugun maila, komunikazio pertsonalerako oinarrizko estrategiak edo, bigarren maila batean, hizkuntz akademikoa. Lehengo helbururako oso lagungarriak dira erlazio pertsonalak eta bigarrenerako hizkuntz errefortzua behar beharrezkoa da. Honen luzapena faktore askoren menpean dago (ama hizkuntza, familia, ...), orokorrean onartua dago 4-7 urteko epean hizkuntz akademikoa lortu daitekela, baina ez du esan nahi epe hori osoan zehar hizkuntz errefortzua behar den.